Hesap Planı Ne Demek? – Muhasebe Hesap Planı Nedir?

Temel olarak muhasebe hesap planı, isminden de kolaylıkla anlaşılabileceği üzere muhasebe işlemlerinin kaydedildiği kayıt cetvelidir. Tek düzen hesap planı olarak da adlandırılan muhasebe hesap planı içerisinde muhasebe işlemleri içerisine giren kalemler belli bir sisteme göre sıralanmaktadır. Bu açıdan tek düzen hesap planı nedir sorusuna yanıt verirken resmi ve standart haline gelmiş bir hesap cetveli olduğunu göz ardı etmemek gerekir.

Ülkemizde 1994 yılı itibariyle kullanılmaya başlayan muhasebe hesap planı içerisindeki kodlar ve hesap sınıfları değiştirilemez. Bu nedenle muhasebe hesap planı tutması gereken şirketlerin hesap planı açıklamasında belirtilen bu yönergelere uyması gerekir. Peki muhasebe hesap planı kimler için zorunludur? Gelin önce muhasebe hesap planı tutması gereken işletmelere göz atalım. Ardından da tek düzen hesap planı nasıl oluşur sorusuna yanıt vermek üzere hesap cetvelindeki sınıflara bakacağız.

Muhasebe Hesap Planı Kimler İçin Zorunludur? – Tek Düzen Hesap Planı Tutması Gereken İşletmeler

Tek düzen hesap planı kimler için zorunludur sorusuna birinci sınıf tüccar kapsamında ele alınabilecek işletmeler yanıtını verebiliriz. Birinci sınıf tüccar kapsamındaki işletmeler ise şu şekilde tanımlanmaktadır:

  • Yıllık alımları 280 bin TL’yi aşmayan mükellefler,
  • Yıllık satışları 390 bin TL’yi aşmayan mükellefler,
  • Yıllık gayrisafi iş hasılatları 140 bin TL’yi aşmayan mükellefler,
  • Yıllık satış tutarları iş hasılatlarının 5 katına çıktığı takdirde 230 bin TL’yi aşmayan mükellefler tek düzen hesap planı tutmalıdır.

Tek Düzen Hesap Planı Nasıl Oluşur? – Muhasebe Hesap Planı Sınıfları ve Kodları

Yukarıda da belirttiğimiz gibi muhasebe hesap planı içerisindeki kalemler resmi olarak belirlenmiş standart kodlarla gösterilir. Bu nedenle tek düzen hesap planı oluştururken hatasız ve eksiksiz bir şekilde bu yönergelere uymak gereklidir. Tek düzen hesap planı çerçevesinde yer alan kodları ise şu şekilde sıralayabiliriz…

Muhasebe Hesap Planı Sınıfları:

  1. Dönen Varlıklar
  2. Duran Varlıklar
  3. Kısa Vadeli Yabancı Varlıklar
  4. Uzun Vadeli Yabancı Varlıklar
  5. Özkaynaklar
  6. Gelir Tablosu Hesapları
  7. Hesap Maliyet Hesapları
  8. Serbest Hesaplar
  9. Nazım Hesaplar

Dönen Varlıklar Kapsamında Yer Alan Hesap Kodları – Muhasebe Hesap Planı Nedir?

  1. Hazır Değerler
  2. Kasa
  3. Alınan Çekler
  4. Bankalar
  5. Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri
  6. Diğer Hazır Değerler
  7. Menkul Kıymetler
  8. Hisse Senetleri

111.Özel Kesim Tahvil ,Senet ve Bonoları

  1. Kamu Kesimi Tahvil , Senet ve Bonoları
  2. Diğer Menkul Kıymetler
  3. Menkul Kıymetler Değer Düşüklüğü Karşılığı
  4. Ticari Alacaklar
  5. Alacak Senetleri
  6. Alacak Senetleri Reeskontu
  7. Kazanılmamış Finansal Kiralama Faiz Gelirleri
  8. Verilen Depozito ve Teminatlar
  9. Diğer Ticari Alacaklar Senet ve Bonoları
  10. Şüpheli Ticari Alacaklar 
  11. Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı
  12. Diğer Alacaklar
  13. Ortaklardan Alacaklar
  14. İştiraklerden Alacaklar
  15. Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar
  16. Personelden Alacaklar
  17. Diğer Çeşitli Alacaklar
  18. Diğer Alacak Senetleri Reeskontu
  19. Şüpheli Diğer Alacaklar
  20. Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılıkları
  21. Stoklar
  22. İlk Madde ve Malzeme
  23. Yarı Mamuller – Üretim
  24. Mamuller
  25. Ticari Mallar
  26. Diğer Stoklar
  27. Stok Değer Düşüklüğü Karşılıkları
  28. Verilen Sipariş Avansları
  29. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetleri

170.-178. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetleri

  1. Yıllara Yaygın İnşaat Enflasyon Düzeltme
  2. Taşeronlara Verilen Avanslar
  3. Gelecek Aylara Ait Giderler ve Gelir Tahakkukları
  4. Gelecek Aylara Ait Giderler
  5. Gelir Tahakkukları
  6. Diğer Dönen Varlıklar
  7. Devreden KDV
  8. İndirilecek KDV
  9. Diğer KDV
  10. Peşin Ödenen Vergiler ve Fonlar
  11. İş Avansları
  12. Personel Avansları
  13. Sayım ve Tesellüm Noksanlar
  14. Diğer Çeşitli Dönen Varlıklar
  15. Diğer Dönen Varlık. Karşılığı

Duran Varlıklar Kapsamında Yer Alan Hesap Kodları – Tek Düzen Hesap Planı Nedir?

  1. Ticari Alacaklar
  2. Alıcılar

221.Alacak Senetleri

  1. Alacak Senetleri Reeskontu
  2. Kazanılmamış Finansal Kiralama Faiz Gelirleri
  3. Verilen Depozito ve Teminatlar
  4. Şüpheli Alacaklar Karşılığı
  5. Diğer Alacaklar
  6. Ortaklardan Alacaklar
  7. İştiraklerden Alacaklar
  8. Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar
  9. Personelden Alacaklar

236.Diğer Çeşitli Alacaklar

  1. Diğer Alacak Senet. Reeskontu
  2. Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı
  3. Mali Duran Varlıklar
  4. Bağlı Menkul Kıymetler
  5. Bağlı Menkul Kıymetler Değer Düşüklüğü Karşılığı
  6. İştirakler
  7. İştiraklere Sermaye Taahhütleri
  8. İştirakler Sermaye Payları Değer Düşüklüğü Karşılığı
  9. Bağlı Ortaklıklar
  10. Bağlı Ortaklıklara Sermaye Taahhütleri
  11. Bağlı Ortaklıklar Sermaye Payları Değer Düşüklüğü Karşılığı
  12. Diğer Mali Duran Varlıklar
  13. Diğer Mali Duran Varlıklar Karşılığı
  14. Maddi Duran Varlıklar 
  15. Arazi ve Arsalar
  16. Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri
  17. Binalar
  18. Tesis, Makine ve Cihazlar
  19. Taşıtlar
  20. Demirbaşlar
  21. Diğer Maddi Duran Varlıklar
  22. Birikmiş Amortismanlar
  23. Yapılmakta Olan Yatırımlar
  24. Verilen Avanslar
  25. Maddi Olmayan Duran Varlıklar 
  26. Haklar
  27. Şerefiye
  28. Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri
  29. Araştırma ve Geliştirme Giderleri
  30. Özel Maliyetler
  31. Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar
  32. Birikmiş Amortismanlar
  33. Verilen Avanslar
  34. Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar
  35. Arama Giderleri
  36. Hazırlık ve Geliştirme Giderleri
  37. Diğer Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar
  38. Birikmiş Tükenme Payları
  39. Verilen Avanslar

28.Gelecek Yıllara Ait Giderler ve Gelir Tahakkukları

  1. Gelecek Yıllara Ait Giderler
  2. Gelir Tahakkukları
  3. Diğer Duran Varlıklar
  4. Gelecek Yıllarda İndirilecek KDV
  5. Diğer KDV

293.Gelecek Yıllar İhtiyacı Stoklar

  1. Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar
  2. Peşin Ödenen Vergiler ve Fonlar
  3. Diğer Çeşitli Duran Varlıklar
  4. Stok Değer Düşüklüğü Karşılıkları
  5. Birikmiş Amortismanlar

Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar Kapsamında Yer Alan Hesap Kodları

  1. Mali Borçlar
  2. Banka Kredileri

301.Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar

302.ErtelenmişFinansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri

  1. Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri ve Faizleri
  2. Tahvil Anapara Borç ,Taksit ve Faizleri
  3. Çıkarılmış Bonolar ve Senetler
  4. Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler
  5. Menkul Kıymetler İhraç Farkları
  6. Diğer Mali Borçlar
  7. Ticari Borçlar
  8. Satıcılar
  9. Borç Senetleri
  10. Borç Senetleri Reeskontu
  11. Alınan Depozito ve Teminatlar
  12. Diğer Ticari Borçlar 
  13. Diğer Borçlar
  14. Ortaklara Borçlar 
  15. İştiraklere Borçlar 
  16. Bağlı Ortaklıklara Borçlar 
  17. Personele Borçlar
  18. Diğer Çeşitli Borçlar
  19. Diğer Borç Senetleri Reeskontu
  20. Alınan Avanslar
  21. Alınan Sipariş Avansları
  22. Alınan Diğer Avanslar
  23. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Hakedişleri
  24. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Hakedişleri
  25. Yıllara Yaygın İnşaat Enflasyon Düzeltme
  26. Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler
  27. Ödenecek Vergi ve Fonlar
  28. Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri
  29. Vadesi Geçmiş, Ertelenmiş veya Taksitlenmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler
  30. Ödenecek Diğer Yükümlülükler
  31. Borç ve Gider Karşılıkları
  32. Dönem Karı Vergi ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları
  33. Dönem Karının Peşin Ödenen Vergi ve Diğer Yükümlülükleri
  34. Kıdem Tazminatı Karşılığı
  35. Maliyet Giderleri Karşılığı
  36. Diğer Borç ve Gider Karşılıkları
  37. Gelecek Aylara Ait Gelirler ve Gider Tahakkukları
  38. Gelecek Aylara Ait Gelirler
  39. Gider Tahakkukları
  40. Diğer Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
  41. Hesaplanan KDV
  42. Diğer KDV
  43. Merkez ve Şubeler Cari Hesabı
  44. Sayım ve Tesellüm Fazlaları
  45. Diğer Çeşitli Yabancı Kaynaklar

Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar Kapsamında Yer Alan Hesap Kodları – Muhasebe Hesap Planı Nedir?

  1. Mali Borçlar
  2. Banka Kredileri

401.Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar

402.ErtelenmişFinansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri

  1. Çıkarılmış Tahviller
  2. Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler
  3. Menkul Kıymetler İhraç Farkı
  4. Diğer Mali Borçlar
  5. Ticari Borçlar
  6. Satıcılar
  7. Borç Senetleri
  8. Borç Senetleri Reeskontu
  9. Alınan Depozito ve Teminatlar
  10. Diğer Ticari Borçlar 
  11. Diğer Borçlar
  12. Ortaklara Borçlar 
  13. İştiraklere Borçlar 
  14. Bağlı Ortaklıklara Borçlar
  15. Diğer Çeşitli Borçlar
  16. Diğer Borçlar Senetleri Reeskontu
  17. Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar
  18. Alınan Avanslar
  19. Alınan Sipariş Avansları
  20. Alınan Diğer Avanslar
  21. Borç ve Gider Karşılıkları
  22. Kıdem Tazminatı Karşılığı
  23. Diğer Borç ve Gider Karşılıkları
  24. Gelecek Yıllara Ait Gelirler ve Gider Tahakkukları
  25. Gelecek Yıllara Ait Gelirler
  26. Gider Tahakkukları
  27. Diğer Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar
  28. Gelecek Yıllara Ertelenen veya Terkin Edilecek Katma Değer Vergisi
  29. Tesise Katılma Payları
  30. Diğer Çeşitli Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar

Özkaynaklar Kapsamında Yer Alan Hesap Kodları – Tek Düzen Hesap Planı Nedir?

  1. Ödenmiş Sermaye
  2. Sermaye
  3. Ödenmemiş Sermaye

502.Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları

503.Sermaye Düzeltmesi Olumsuz Farkları

  1. Sermaye Yedekleri
  2. Hisse Senedi İhraç Primleri
  3. Hisse Senedi İptal Karları
  4. MDV Yeniden Değerleme Artışları
  5. İştirakler Yeniden Değerleme Artışları
  6. Maliyet Artışları Fonu
  7. Diğer Sermaye Yedekleri
  8. Kar Yedekleri
  9. Yasal Yedekler
  10. Statü Yedekleri
  11. Olağanüstü Yedekler

548.Diğer Kar Yedekleri

  1. Özel Fonlar
  2. Geçmiş Yıllar Karları
  3. Geçmiş Yıllar Karları
  4. Geçmiş Yıllar Zararları
  5. Geçmiş Yıllar Zararları
  6. Dönem Net Kar / Zarar
  7. Dönem Net Karı
  8. Dönem Net Zararı